کانادا روز جمعه اعلام کرد که تحریمهای افراد و نهادهایی را که در سرکوب معترضان ایران دست دارند گسترش میدهد و چهار مقام جدید و پنج نهاد وابسته به حکومت را به فهرست تحریمهایش اضافه میکند. اما در فهرست جدید، تنها نام یک نفر وجود دارد که به شکل مستقیم در سرکوبها دست دارد.
در بیانیه وزارت خارجه کانادا آمده که سرکوب اعتراضهای ایران به شدت افزایش یافته و این کشور حاضر نیست کنار بایستد و تنها نظارهگر باشد.
اگر چه وزارت خارجه کانادا اعلام کرده که چهار نفر را تحریم کرده، اما در بیانیهاش تنها نام سه نفر ذکر شده است.
ضمن اینکه در این بیانیه آمده که این افراد و نهادها «به دلیل نقششان در نقض گسترده حقوق بشر توسط رژیم و اقداماتی که صلح و امنیت بینالمللی را تهدید میکند» تحریم شدهاند.
اما در میان شخصیتها و نهادها، تنها یک نفر، حسن کرمی، فرمانده یگان ویژه نیروی انتظامی، کسی است که به شکل مستقیم در سرکوب معترضان در سه ماه اخیر دست داشته است.
نفر بعدی این فهرست علی قناعت کار ماوردیانی است که پیش از این بازپرس سابق دادسرای زندان اوین بوده، اما او از سال گذشته به عنوان سرپرست دادسرای ویژه مبارزه با مواد مخدر انتخاب شده است.
همچنین مرتضی طلایی که در دهه ۸۰ فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ بود و هماکنون بازنشسته شده، سومین کسی است که از سوی کانادا تحریم شده است.
هر دوی این افراد متهم هستند که در گذشته در برخورد با فعالین سیاسی و مخالفان جمهوری اسلامی نقش داشتهاند. از میان این دو نفر، حدود یک سال پیش سفر مرتضی طلایی به کانادا و گزارشهای تایید نشده درباره اینکه او دوران بازنشستگیاش را در این کشور میگذراند، خبرساز شده بود.
از پنج نهادی که کانادا میگوید تحریم کرده، نام سه نهاد در بیانیه وزارت خارجه کانادا آمده است و دو نهاد دیگر اعلام نشده است.
در میان این سه نهاد که نامشان هست، نام دو شرکت خصوصی وجود دارد که دلیل تحریمشان، ارتباطشان با موضوع ارسال پهپاد به روسیه است.
شرکت هواپیمایی سفیران که یک شرکت حمل و نقل هوایی است، از سوی کانادا متهم شده است در حمل و نقل پهپادهای نظامی به روسیه دست دارد.
شرکت بهارستان کیش نیز که از نهادهای وابسته به سپاه توصیف شده، متهم شده که در معامله تسلیحاتی ارسال پهپادها به روسیه مشارکت داشته است.
هر دوی این شرکتها در فهرست تحریمهای دولت آمریکا که بعد از ارسال پهپهادهای ایرانی به روسیه وضع شدند، قرار گرفتهاند.
علاوه بر اینها، رسانهای که «خبرگزاری جوان» معرفی شده نیز به اتهام انتشار مطالب یهودستیزانه تحریم شده است. در بیانیه وزارت خارجه کانادا آمده است که این «خبرگزاری» متعلق به «بنیاد تعاون بسیج» است.
اما در ایران، هیچ یک از خبرگزاریها، چنین نامی ندارند و این احتمال مطرح است که وزارت خارجه کانادا، در ارتباط با رسانهای که تحریم کرده، دچار اشتباه شده است.
بنیاد تعاون بسیج از نهادهای وابسته به سپاه است که به عنوان «موسسه غیرتجاری» ثبت شده، اما فعالیت اقتصادی گستردهای در زمینه حمل و نقل هوایی و ریلی، ساخت مسکن، بیمه و حتی آموزش خصوصی دارد.
با این حال این بنیاد به شکل رسمی، صاحب هیچ یک از خبرگزاریهای داخلی نیست.
فهرست جدید تحریمهای کانادا، بیشتر یک اقدام شتابزده دیپلماسی عمومی به نظر میرسد تا قدمی جدی و موثر برای فشار بر جمهوری اسلامی با هدف کاهش سطح خشونتها و کشتار معترضان.
بیانیه وزارت خارجه کانادا، جملاتی شدیداللحن درباره سرکوب معترضان و نقض حقوق بشر دارد و شخص وزیر خارجه هم گفته که هدف کشورش همبستگی با معترضان است.
اما اسامی اعلام شده به وضوح نشان میدهد که اولویت اصلی، نه نقض حقوق بشر، بلکه امنیت این کشور و روابط استراتژیکش به عنوان بخشی از جهان «غرب» است.
حتی همین هدف هم در این اقدام تازه، ابعاد جدی و قابل اعتنایی پیدا نکرده. دو شرکتی که به دلیل ارسال پهپاد به روسیه تحریم شدهاند، پیشتر هم هدف تحریمهای آمریکا قرار گرفتهاند.
اشتباه وزارت خارجه کانادا در ذکر نام یک رسانه نیز، بر اعتبار این گام متزلزل دولت این کشور اثر میگذارد. از حدس و گمان درباره نام این رسانه که بگذریم، پرسش این است که هدف کانادا از تحریم یک رسانه چیست؟ فشار بر سپاه؟ یا کلیت نظام؟ چرا فقط یک رسانه؟ سپاه و بسیج دهها خبرگزاری و وبسایت و روزنامه دارند. باقی چه؟
در حال حاضر روزنامه «جوان» تنها رسانهای است که با رسانه ذکر شده در فهرست تحریمهای کانادا تشابه اسمی دارد و عموما از آن به عنوان «روزنامه نزدیک یا وابسته به سپاه» نام برده میشود.
این روزنامه متعلق به یک شرکت خصوصی است که توسط وابستگان به سپاه راهاندازی شده است.
اما روشن نیست که آیا هدف وزارت خارجه کانادا تحریم این رسانه بوده است یا نه.
وزارت خارجه کانادا در حالی شخصیتها و نهادهای بیارتباط با سرکوب معترضان را در فهرست تحریمهای تازه اعلام کرده که این کشور در کنار باقی متحدان غربیاش از سوی مخالفان جمهوری اسلامی به مماشات با جمهوری اسلامی ایران متهم شده است.
از زمان آغاز اعتراضهای ایران نزدیک به ۷۰ روز گذشته و صدها تن در جریان این اعتراضها کشته شدهاند، اما به رغم اینکه معترضان در خیابان به طور مشخص علیه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی شعار میدهند و برخی او را عامل اصلی سرکوب میخوانند، هیچ یک از کشورهای غربی، او را به دلیل سرکوبهای اخیر تحریم نکردهاند.