اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر در ایران، با استقبال گسترده در جهان از جمله فعالان حقوق در افغانستان، اوکراین، پاکستان و همچنین چهره‌های مخالف حکومت ایران روبرو شده است. در میان رهبران جهان امانوئل مکرون، جو بایدن و اولاف شولتز اعطای این جایزه به خانم محمدی را ستوده‌اند.
کمیته صلح نوبل روز جمعه در اسلو پایتخت نروژ با شعار «زن زندگی آزادی» جایزه صلح نوبل را به نرگس محمدی که در ایران زندانی است اهدا کرد.
اعلام این جایزه از جمله واکنش‌های گسترده‌ای در میان فعالان جنبش زنان افغانستان داشت.
گلچهره یفتلی، فعال حقوق زنان، در توییتی نوشت: «عاقبت حق به حق‌دار رسید.»
نثار احمد فبض غوریانی، از مقام‌های دولت پیشین افغانستان، نیز در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: «خوشحالم که نرگس محمدی برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳ به دلیل مبارزه شجاعانه و الهام بخش برای حقوق زنان و حقوق بشر در ایران شده است. او الگویی است برای همه ما که به آزادی، عدالت و کرامت برای همه مردم» است.
او افزوده که «من همچنین می خواهم همبستگی خود را با زنان شجاع افغانستان که در دو سال گذشته در برابر ظلم و خشونت طالبان مقاومت کرده اند، ابراز کنم.»
بهار مهر، فعال و تحلیگر سیاسی، در ایکس نوشته که «تفویض جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی فعال حقوق بشر مبارک باد. زنان و مردان افغانستان نیز یاد بگیرند که این جایزه به توجیه‌گران یک طرف منازعه نمی‌رسد. برنده جایزه باید خود را وقف یک هدف بزرگ‌تر از خود، قوم، تبار، نژاد، دین و جنسیت خود کند.»
در روزهای اخیر نام برخی از زنان فعال افغان نیز به عنوان «نامزد» امسال جایزه صلح نوبل در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.
شادی صدر، فعال ایرانی حقوق بشر در این رابطه در ایکس نوشت که «تنها حسرتی که می‌شود درباره جایزه نرگس محمدی خورد این است که ای کاش مقاومت و مبارزه زنان افغانستان علیه آپارتاید جنسیتی هم توسط کمیته صلح نوبل برجسته می‌شد.»
جنبش زنان معترض افغانستان در دو سال اخیر به بیش از ۵۰ فرمان محدودیت که طالبان علیه زنان این کشور اعلام کرده است، اعتراض‌های متعددی در داخل و خارج از کشور برگزار کرده‌اند و شماری از آنان در بازداشت استخبارات طاللبان به سر برده‌اند.
همچنین ملاله یوسف‌زی، برنده جایزه نوبل صلح از پاکستان، ضمن تبریک به خانم محمدی نوشت: «امیدوارم این جایزه به اوج گرفتن بیشتر مبارزاتش و همچنین رساتر شدن صدای اعتراض زنان ایرانی در برابر رژیم ستمگر (این کشور) کمک کند.»
خانم محمدی همواره از رفتار طالبان با زنان افغانستان انتقاد کرده است.
از سوی دیگر سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس در تبعید، گفت: «این فعال حقوق بشر زندانی الهام‌بخش همه است، زیرا که او حتی در پشت میله‌های زندان هم ساکت نیست. مانند برنده سال گذشته آلس بیلیاتسکی بلاروس او هم باید آزاد شود.»
الکساندرا ماتویچوک، رئیس مرکز آزادی‌های مدنی اوکراین که سال گذشته برنده جایزه صلح نوبل شده بود، هم از اهدای جایزه به نرگس محمدی استقبال کرد و نوشت: «ما در جهانی بسیار پیوسته زندگی می‌کنیم. در حال حاضر مردم در ایران برای آزادی می جنگند. آینده ما به موفقیت آن ها بستگی دارد.»
خانم محمدی حمله روسیه به اوکراین را محکوم کرده است.
واکنش مقام‌های ارشد کشورها و سازمان مللآنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، اهدای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی را «ادای احترام به زنانی» دانست که برای دستیابی به حقوق خود با به خطر انداختن آزادی، سلامت و حتی جانشان مبارزه می‌کنند.
آقای گوترش روز جمعه ۶ اکتبر در بیانیه‌ای گفت که اعطای این جایزه یک «یادآوری مهم» است درباره اینکه چطور زنان و دختران با مخالفت و ایجاد موانع قوی رو به رو می‌شوند، از جمله از طریق آزار و اذیت زنان مدافع حقوق بشر در ایران و نقاط دیگر جهان.
همچنین البزابت تروسل، مدیر امور رسانه‌ای دفتر حقوق بشر سازمان ملل اهدای این جایزه را احترام به شجاعت زنان ایرانی در مواجهه با «تهدیدها، آزار، خشونت و حبس‌ها» توصیف کرده است.
او گفت: «آنها (زنان ایرانی) برای اعمال یا آنچه نمی‌پوشند، مورد آزار قرار می‌گیرند.»
خانم تروسل به به اقدامات اقتصادی، اجتماعی و قضایی علیه زنان ایرانی اشاره کرده و گفته: «این حقیقتا چیزیست که شهامت و عزم زنان ایرانی را برجسته می‌کند و اینکه چگونه آنها الهام‌بخش در جهان هستند.»
از طرف دیگر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در بیانیه‌ای نوشت: «من در کنار مردم سراسر جهان دریافت جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳ را به نرگس محمدی تبریک می‌گویم و به شجاعت تزلزل ناپذیر او را ادای احترام می کنم.»
او گفت که خانم محمدی به ساختن آینده ای بهتر برای زنان و همه مردم ایران تلاش می کند بنابراین «الهام‌بخش افرادی است که در همه جا برای حقوق بشر و کرامت اولیه انسانی مبارزه می‌کنند.»
آقای بایدن افزود: «او دستگیری‌ها، آزار و شکنجه‌های مکرر رژیم ایران را تحمل کرده است، اما حمایت و اراده خانم محمدی فقط قوی‌تر شده است. این جایزه قدردانی از این موضوع است که حتی با وجود اینکه او اکنون و به ناحق در زندان اوین محبوس است، هنوز هم جهان صدای زلال نرگس محمدی که خواهان آزادی و برابری است را می‌شنود. من از دولت ایران می‌خواهم که فورا او و دیگر طرفداران برابری جنسیتی را از اسارت آزاد کند.»
آقای بایدن در این بیانیه به ماجرای به کما رفتن آرمیتا گراوند ۱۶ ساله در ایران اشاره کرد و نوشت: «متاسفانه، جایزه خانم محمدی در همان هفته‌ای اعطا می‌شود که گزارش‌های هولناکی مبنی بر تعرض پلیس اخلاقی ایران به آرمیتا گراوند ۱۶ ساله به دلیل نداشتن پوشش سر منتشر شد.»
او گفت مردم ایران در مبارزه برای آینده‌ای آزاد و دموکراتیک، «سکوت نخواهند کرد و مرعوب نخواهند شد» و افزود که «جنبش مسالمت آمیز آنها – زن، زندگی، آزادی – که خواستار احترام به حقوق انسانی آنهاست، امید را برای مردم جهان به ارمغان آورده است.»
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، هم شجاعت این فعال زندانی را ستود و به او ادای احترام کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای مکرون این جایزه را «یک انتخاب درست» خواند و خانم محمدی را یک مبارز راه آزادی نامید که هر بار با واقعیت و بیرحمی رژیم روبه رو شده است «از جمله تحمل سال‌ها زندان و احکام وحشتناکی که برای او صادر شده است.»
آقای مکرون همچنین به خانواده خانم محمدی که در فرانسه زندگی می‌کنند، درود فرستاد و ادای احترام کرد.
اولاف شولتز صدراعظم آلمان هم در توییتی نوشت: «۱۳ بار دستگیر و در مجموع به ۳۱ سال زندان محکوم شده. من به برنده جایزه نوبل صلح امسال به خاطر شهامت و مبارزاتش برای حقوق زنان ایرانی ادای احترام می‌کنم.»
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، هم در شبکه اجتماعی ایکس اهدای این جایزه به خانم محمدی را نشانه قدرت زنان دانست و گفت صدای «بی واهمه» این فعال سیاسی زندانی در ایران نمی‌تواند «قفل شود».
او زنان ایرانی را «آینده» این کشور توصیف کرد.
وزارت خارجه آلمان هم با به اشتراک گذاشتن متن انگلیسی توییت خانم بربوک که در آن به فارسی شعار «زن، زندگی، آزادی» هم آمده نوشت: «نرگس محمدی، برنده جایزه نوبل صلح، تجسم قدرت جمعی زنان ایرانی است که برای آزادی خود می جنگند. صدای نترس (نرگس) محمدی را نمی‌توان در بند کرد. زنان، آینده ایرانند».
هانا، نیومن نماینده آلمان در پارلمان اروپا، ضمن تبریک به نرگس محمدی به خاطر دریافت جایزه صلح نوبل نوشت: «نرگس محمدی برنده جایزه صلح نوبل شد، نشانه‌ای مقتدرانه از حمایت از اعتراضات زن، زندگی، آزادی».
او همچنین گفت: «در سرتاسر جهان برای مبارزه با سرکوب باید کنار هم باشیم.»
وزیر خارجه کانادا هم در توییتی گفت: «نرگس محمدی به عنوان یکی از رهبران مبارزه برای حقوق زنان در ایران و الهام‌بخش همه ما برنده امسال جایزه نوبل صلح است که همچنان به خاطر همان تلاش‌هایی که باعث قدردانی امروز از او شده در زندان به سر می‌برد. ما خواستار آزادی او هستیم.»
چهره های مخالف ایرانی در خارج
شیرین عبادی، فعال حقوق زنان و از برندگان صلح نوبل، اعطای این جایزه را به نرگس محمدی و به همه زنان ایران تبریک گفته است.
او به بی‌بی‌سی فارسی گفته این جایزه نشان داد که دنیا متوجه فعالیت‌های زنان ایران است و امیدوارم این جایزه باعث آزادی نرگس محمدی و همه زندانیان سیاسی و عقیدتی بشود و برابری را برای زن ها و دموکراسی را برای جامعه ایران به ارمغان بیاورد من همواره گفتم دموکراسی از دروازه حقوق زنان وارد ایران می‌شود و امیدارم که این امر به زودی تحقق پیدا کند.»
شاهزاده رضا پهلوی هم در پیامی در شبکه «ایکس» اهدای این جایزه را نشانه به رسمیت شناختن جنبش «زن، زندگی، آزادی» و تلاش ملی در ایران برای دستیابی به آزادی خوانده است.
آقای پهلوی در پیام خود به مبارزه مردم ایران با «دیکتاتوری بی‌رحم» جمهوری اسلامی ایران طی ۴۴ سال اخیر اشاره کرده و نوشته که «رژیم از از روز اول تلاش کرده تا زنان ایرانی را کنترل و آنها را تحقیر کند.»
او اظهار امیدواری کرده که جایزه صلح نوبل باعث تغییر سیاست‌های غرب در ارائه ابزارهای حمایت «حداکثری» به مردم ایران و «انقلاب ملی» شود؛ نه اینکه تنها بعنوان اقدامی نمادین برای منحرف کردن توجه از مماشات این «رژیم تبهکار شود.»
آقای پهلوی در پیام خود به زندانیان سیاسی دیگر نظیر توماج صالحی، فاطمه سپهری، منوچهر بختیاری و ناهید شیرپیشه (پدر و مادر پویا بختیار) اشاره کرده و آنها را «مبارزان راه آزادی» توصیف کرده است
مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی ایران هم در پیامی به سابقه شناخت خود از نرگس محمدی اشاره کرد و گفت این برنده جایزه نوبل صلح را از ۲۰ سال پیش می‌شناسد؛ زمانی که «در راهروهای مجلس وقتی که با صدای بلند در مورد زندانیان سیاسی حرف می‌زد.»
خانم علی‌نژاد گفت: «این سال‌ها او خود زندانی سیاسی است در حالی که می‌توانست کنار فرزندانش زندگی کند اما انتخاب کرد برای آینده فرزندان ایران مبارزه کند.»
او در بخش دیگری از این پیام نوشت: «نرگس عزیز! از دل زندان خامنه‌ای از دل یک حکومت ضدزن، جایزه صلح نوبل را دریافت کردی. تو و هزاران زن و مرد بیگناه دیگر نباید اکنون در زندان باشید بلکه خامنه‌ای و حاکمان ستمگر باید در غل و زنجیر باشند.»
حامد اسماعیلیون، از دیگر چهره‌های شاخص مخالف حکومت ایران، هم در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس این جایزه را «مایه شادی و شادمانی» دانست و گفت «آن چه که از شما می‌توان آموخت پیگیری و استقامت در مبارزه است.»
آقای اسماعیلیون همچنین در پیامش گفت: «آنها نمی‌توانند فعالیت‌های شما را علیه تبعیض با سرکوب و سانسور متوقف کنند. امروز صدای شما رساتر از گذشته در ایران و در سراسر دنیا شنیده می‌شود.»
او همچنین در این پیام بر آزادی او و تمام زندانیان سیاسی و عقیدتی تاکید کرده است.
