گلرخ ابراهیمی ایرایی نویسنده و فعال مدنی که قبلا به اتهام نگارش یک کتاب منتشر نشده درباره سنگسار متحمل زندان شده بود، در دادگاه انقلاب تهران به ۷ سال زندان محکوم شده است.
خانم ایرایی که در یک دهه اخیر بارها زندانی شده در تازه‌ترین مورد در روز ۴ مهرماه ۱۴۰۱ بعد از شروع اعتراضات سراسری ایران – بعد از مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد – در منزل خود در تهران بازداشت شده بود.
گزارش می‌شود که جلسه دادرسی پرونده تازه او روز ۱۴ دی ماه ۱۴۰۱ در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت کشور» و «تبلیغ علیه نظام» برگزار شده بود.
به گزارش سازمان حقوق بشر در ایران مبنای بازداشت و تشکیل پرونده تازه علیه او به فعالیت در فضایی مجازی و انتشار پست‌ها و مطالبی مربوط می‌شود که وی در صفحات شخصی خود از جمله در اینستاگرام، توئیتر و فیس‌بوک منتشر کرده بود.
قاضی ایمان افشاری، رئیس این شعبه، اکنون در حکمی که به خانم ایرایی ابلاغ شده او را برای اتهام «اجتماع و تبانی» به شش سال حبس و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس محکوم کرده است.
او همچنین به دو سال ممنوعیت خروج از کشور، دو سال ممنوعیت حضور در تهران، دو سال ممنوعیت حضور در احزاب، گروه‌ها و دسته‌جات و ضبط گوشی تلفن همراه محکوم شده است.
در صورت تایید این حکم در مرحله تجدیدنظر، با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد یعنی ۶ سال زندان در خصوص وی قابل اجرا خواهد بود.
یک منبع مطلع به خبرگزاری حقوق بشری هرانا گفت: «نهادهای امنیتی و مراجع قضایی در این مدت بارها به شیوه‌‌های مختلف به خانم ایرایی و خانواده‌اش گفته بودند تنها راه رهایی او از زندان نوشتن درخواست کتبی برای گرفتن عفو است. درخواستی که هر بار با پاسخ رد از سوی گلرخ ایرایی مواجه شد. اکنون قاضی افشاری گفته چون گلرخ ایرایی درخواست عفو ننوشته است، با آزادی موقت او با تودیع قرار وثیقه و تا پایان مراحل دادرسی هم موافقت نمی‌‌کند.»
خانم ایرایی بخش‌های بزرگی از نه سال گذشته را در زندان گذرانده است.
او در حالی در مهر ماه بازداشت شد که کمتر از شش ماه قبل – در روز ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ – پس از سپری کردن یک دوره حبس تعزیری ۲۵ ماهه از زندان آمل آزاد شده بود.
او پیش از آن در ۱۹ فروردین ۹۸ با پایان دوران محکومیت از زندان اوین آزاد شده بود اما مدت کوتاهی پس از آزادی در تاریخ ۱۸ آبان ماه ۹۸ توسط نیروهای امنیتی در منزل خود در تهران بازداشت و جهت تحمل حبس از بابت یک پرونده جدید به زندان قرچک ورامین منتقل شد.
گلرخ ابراهیمی ایرایی ابتدا در شهریور ماه سال ۱۳۹۳ همراه همسرش آرش صادقی برای چند هفته بازداشت شد.
اتهامات او “توهین به مقدسات” و “اجتماع و تبانی علیه نظام” بود که ظاهرا به پیش نویس کتابی مربوط می شد که در جریان بازداشت آرش صادقی در خانه آنها کشف شده بود.
موضوع رمان خانم ایرایی واکنش یک زن جوان به تماشای فیلم «سنگسار ثریا م.» بود؛ فیلمی که گفته می شود براساس سرگذشت واقعی زنی ساخته شده که به خاطر رابطه خارج از پیوند زناشویی سنگسار شده است.
او اخیرا یکی از زنانی بود که روز هشت مارس – ۱۷ اسفند – به مناسبت روز جهانی زن مراسمی در زندان اوین برگزار کردند که بی‌بی‌سی فارسی حدود ۱۰ روز بعد از این مراسم به بخشی از محتوای سخنرانی‌های این مراسم دست یافت.
گلرخ ایرایی در این مراسم گفت: «مهمترین مشخصه اعتراضات اخیر در هم شکستن ساختارهای پوسیده عرف و سنتی است که آثار مخرب آن از دیرباز با جسم و ذهنمان تنیده شده است».
او گفت: «نسل جوانی که خشمش از قتل مهسا به خیزشی با شعارهای سرنگونی‌خواهانه بدل شد، کل رژیم را مورد هدف قرار داد و با شعارهای مترقی، ساختارهای مبتنی بر سکسیسم (جنسیت‌گرایی) که ریشه در عرف و سنت داشت و در قوانین ارتجاعی رژیم فعلی رسمی و قانونی اعلام شده بود را در هم شکست. در خیزش انقلابی اخیر برگ مهمی از تاریخ ورق خورد و تابوهایی که پایه‌های استبداد و سلطه بر آن استوار بود در هم شکست.»
