قانونگذاران اروپایی از شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستهاند درباره موج مسمومیت دانشآموزان دختر در ایران تحقیقات مستقلی انجام دهد.
قطعنامهای که با اکثریت آرا در پارلمان اروپا تصویب شد «به قویترین عبارات این تلاش فجیع برای خاموش کردن زنان و دختران در ایران» را محکوم میکند.
این قطعنامه همچنین از اعضای اتحادیه اروپا می خواهد صدور ویزا، اعطای پناهندگی و بورس اضطراری برای کسانی که مجبورند ایران را ترک کنند، «به خصوص برای زنان و دختران»، تسهیل کند.
پارلمان اروپا در این قطعنامه از مقامهای ایرانی هم خواسته است تا درباره مسمومیتها تحقیقات سریع، شفاف و بیطرفانه انجام دهند.
«اعمال تحریمهایی» در این رابطه، تسهیل دستیابی شهروندان ایرانی به اینترنت و دور زدن فیلترینگ و برخورداری شهروندان ایرانی از ویزای اروپا از جمله موارد این قطعنامه عنوان شده است.
هانا نیومن، از نمایندگان آلمان در پارلمان اروپا و نایبرئیس کمیته حقوق بشر این نهاد، در توییتی نوشت که این قطعنامه خواهان تحقیقات بینالمللی درباره مساله «مسمومیتها در مدارس ایران» میشود.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل در ژنو روز سوم مارس خواستار تحقیقات شفاف درباره این حملات شد و برخی کشورها از جمله آمریکا و آلمان هم درباره آن ابراز نگرانی کردند.
ایران در مقابل آنچه دخالت «شتابزده» خارجی میخواند را رد کرد و گفت درحال تحقیق درباره آن است.
همزمان جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، میگوید در گفتگوی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، از او خواسته که حکومت ایران رفتارش را تغییر دهد.
آقای بورل گفت: «به حقوق بشر احترام بگذارید، به بازداشت شهروندان اروپایی خاتمه دهید، حمایت نظامی از روسیه را متوقف کنید.»
او همچنین گفته ایران باید «همکاری جدی» با آژانس بین المللی انرژی اتمی به خرج دهد و مفاد توافق اخیر با آژانس را به سرعت اجرایی کند.
حدود چهار ماه است که هزاران دانشآموز در مدارس شهرهای مختلف ایران با داشتن علائم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدهاند. مسمومیت مدارس و مراکز آموزشی عمدتا دخترانه ابتدا از قم آغاز شد.
نخستین موارد مسمومیت همراه با اطلاعات پراکنده از اظهارات دانشآموزان در مورد احتمال استفاده از گازهای سمی از شهر مذهبی قم گزارش شد اما در هفتههای گذشته به طور گسترده در شهرهای متعددی مشاهده شده است.
مقامهای حکومتی در ایران در ابتدا وقوع چنین حوادثی را انکار کردند.
اما محمدحسن آصفری که عضو «کمیته حقیقتیاب مجلس بررسی علت مسمومیت دانشآموزان» معرفی شده حدود ده روز پیش گفت که تا کنون «۲۵ استان ایران شامل تقریبا ۲۳۰ مدرسه درگیر شدهاند».
به گفته این نماینده مجلس تا ۱۴ اسفند بیش از ۵ هزار دانشآموز عمدتا دختر و به میزان کمتری پسر مسموم شدهاند.
این بعد از آن بود که آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۵ اسفند این مسمومیت ها را «جنایتی غیرقابل اغماض» توصیف کرد و گفت عاملان آن باید معرفی و شدیدا مجازات شوند.
برخی فعالان، حکومت ایران را به سازمان دادن این مسمومیت ها در انتقام از شرکت گسترده دانش آموزان دختر در تظاهرات ضدحکومتی متهم می کنند.
از جمله مسیح علی نژاد فعال حقوق زنان روز ۲۶ فوریه در توییتی نوشت: «مسمومیت دختران مدرسهای، انتقام رژیم تروریست ایران از زنان شجاعی است که حجاب اجباری را پرچم کردند و دیوار برلین خامنهای را به لرزه در آوردند. میخواهند انقلاب #زن_زندگی_آزادی را متوقف کنند. در سراسر جهان صدای قربانیان مسمومیتهای عمدی باشیم. اگر سکوت کنیم از مسمومیت زنجیرهای به قتلهای زنجیرهای زنان روی میآورند.»
دولت ایران در روزهای اخیر گفته که چندین نفر را در ارتباط با این حوادث دستگیر کرده است، اما برخی از آنها را به ارتباط با «رسانه های معاند مستقر در خارج» متهم کرد.
حکومت ایران در عین حال اطلاعرسانی درباره مسمومیتها را محدود کرده است.
مقامهای ایران در این مدت منتقدان و رسانهها را به جوسازی متهم کرده و در داخل ایران نیز تا کنون یک روزنامهنگار پیگیر بازداشت شده و چند رسانه و چند فرد نیز تحت تعقیب قضایی قرار گرفتهاند.
پیشتر ۲۰ وکیل و حقوقدان ایرانی در نامهای به چهار مرجع بینالمللی خواستار تشکیل کمیته مستقل و مشترک برای تحقیق و اقدام فوری درباره مسمومیت زنجیرهای دختران دانشآموز در ایران شدند.