پلیس ایران اعلام کرد که ۱۱۰ نفر را در ارتباط با مسمومیتهای زنجیرهای بازداشت کرده است؛ و همزمان یک گشت ۴ هزار نفره برای حفاظت از مدارس تشکیل داده است. این خبرها در حالی اعلام میشود که محدودیتها مربوط به اطلاعرسانی درباره بازتاب اخبار مسمومیتها افزایش پیدا کرده است.
سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فرماندهی انتظامی، امروز گفت «در ایام اخیر و در پی نگرانیهای فراوان خانوادهها، پلیس با ایجاد گشتهای سواره و پیاده بهصورت محسوس و نامحسوس، بالغ بر ۴ هزار گشت پلیس، روزانه مدارس کشور را در رصد اطلاعاتی و پایش عملیاتی قرار داد». به گفته سخنگوی فرماندهی نیروی انتظامی «طی این روزها بیش از ۱۱۰ نفر از خاطیان توسط سازمان اطلاعات فراجا شناسایی و دستگیر شدند».
سخنگوی پلیس جزئیات بیشتری درباره انگیزه متهمان و هویت افراد بازداشت شده ارائه نداد. او اما بار دیگر در سخنانی مشابه گفت «بخش عمده دیگر متاثر از عوامل روان شناختیِ مبتنی بر ترس و سرایتِ روانی بوده است» و اضافه کرد «هیجانطلبی دانشآموزان و استفاده از بمبکهای بد بو و موارد مشابه نیز از عوامل اصلی این رخداد است.»
وزارت اطلاعات ایران هم ۱۷ اسفند اعلام کرد علل برخی مسمومیتهای «قبلی» کشف شده، اما هنوز امکان تعمیم آن به همه موارد نیست.
نزدیک به چهار ماه است که هزاران دانشآموز در مدارس شهرهای مختلف ایران با داشتن علائم مسمومیت به بیمارستان منتقل شدهاند. مسمومیت مدارس و مراکز آموزشی عمدتا دخترانه ابتدا از قم آغاز شد.
End of مطالب پیشنهادی
مسمومیتهای زنجیرهای؛ آنچه رخ داده است
نخستین موارد مسمومیت همراه با اطلاعات پراکنده از اظهارات دانشآموزان در مورد احتمال استفاده از گازهای سمی از شهر مذهبی قم گزارش شد اما در هفتههای گذشته به طور گسترده در شهرهای متعددی مشاهده شده است.
مقامات حکومتی در ابتدا وقوع چنین حوادثی را انکار کردند.
تا سرانجام ۱۵ اسفندماه آیتالله علی خامنهای رهبر ایران گفت که در صورتیکه چنین اقداماتی صورت گرفته باشد، عاملان آن باید معرفی و شدیدا مجازات شوند. این در حالی است که پیشتر، بعضی مقامها، مسمومیت دانش آموزان را اتفاقی نه چندان جدی توصیف کرده بودند.
پس از صحبتهای آیتالله خامنهای، بلافاصله محمدحسن آصفری که عضو «کمیته حقیقتیاب مجلس بررسی علت مسمومیت دانشآموزان» معرفی شده گفته بود تا کنون «۲۵ استان ایران شامل تقریبا ۲۳۰ مدرسه درگیر شدهاند».
به گفته این نماینده مجلس تا ۱۴ اسفند بیش از ۵ هزار دانشآموز عمدتا دختر و به میزان کمتری پسر مسموم شدهاند.
بعدتر، کمیته علمی وزارت بهداشت درباره بررسی «مسمومیتها» گفت بخشی از دانشآموزان با یک ماده محرک تحریککننده که عمدتا استنشاقی است، مواجهه پیدا کردند. بخش دیگر مربوط به دانشآموزانی است که در کنار دانشآموزانی بودند که با ماده محرک مواجهه داشتند و اضطراب و نگرانی به آنها منتقل شده است.
شورای انقلاب فرهنگی از نهادهای عالی تحت نظر رهبر ایران، نیز چند ماه پس از آغاز موج مسمومیتها بیانیهای درباره این مسمومیتها صادر کرد و هدف از آن را «ناامنی و تشویش اذهان عمومی کشور با هدف قرار دادن پاکترین و معصومترین قشر جامعه یعنی دختران دانش آموز» توصیف و آن را بخشی از «جنگ ترکیبی مرکّب دشمن و تغییر روش در فتنهانگیزی» دانسته و گفته است که این اقدام به شکست منجر خواهد شد.
پیش از این هم برخی مقامات حکومتی مسموم کردن دختران را به افراد بازداشت شده در اعتراضات سراسری ایران هم ارتباط داده بودند. مجید میراحمدی، معاون امنیتی وزارت کشور درباره اولین بازداشتها گفت در شهرستان لار، استان فارس، پنج نفر شناسایی و دستگیر شدهاند و «نفر اصلی آنها در اغتشاشات پاییز امسال هم دستگیر شده و سپس آزاد شده بود اما متنبه نشده و دست به این اقدام مجرمانه زده است.»
اعمال محدودیت در اطلاعرسانی
هدف قرار گرفتن مدارس و مراکز آموزشی عمدتا دخترانه واکنشهای گستردهای برانگیخت. علاوه بر این، والدین دانشآموزان نیز در این مدت بارها از عملکرد حکومت انتقاد کردند.
در روزهای گذشته اطلاعرسانی درباره مسمومیتها با محدودیتهایی مواجه شده است.
مقامات ایران منتقدان و رسانهها را به جوسازی متهم کرده و در داخل ایران نیز تا کنون یک روزنامهنگار پیگیر بازداشت شده و چند رسانه و چند فرد نیز تحت تعقیب قضایی قرار گرفتهاند.
وبسایت اعتماد آنلاین امروز با یادآوری «برخوردها با سلبریتیها و شاخهای مجازی که اقدام به شایعهافکنی و التهابآفرینی میکردند» از بازداشت یک بلاگر در ارومیه خبر داده و به نقل از همشهری آنلاین نوشته است که تعداد دیگری نیز در استانهای مختلف در همین ارتباط بازداشت شدهاند.
دولت ایران وزارت کشور را مسئول خبررسانی درباره این موضوع معرفی کرده بود.
گزارش شده وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و اطلاعات فرماندهی نیروی انتظامی در شناسایی و دستگیری دست داشتهاند.
با این حال ۲۰ وکیل و حقوقدان ایرانی در نامهای به چهار مرجع بینالمللی خواستار تشکیل کمیته مستقل و مشترک برای تحقیق و اقدام فوری درباره مسمومیت زنجیرهای دختران دانشآموز در ایران شدهاند.