جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا در سخنرانیاش در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که کشورش در کنار «شهروندان و زنان شجاع ایرانی که برای حقوق اساسیشان میجنگند» میایستد.
آقای بایدن تاکید کرد که کشورش «همواره از حقوق بشر در داخل آمریکا و در اقصی نقاط جهان» دفاع خواهد کرد.
او در این سخنرانی تاکید کرد که ایالات متحده از حق همه انسانها برای بیان اعتراضشان به شکل مسالمتآمیز نیز دفاع میکند.
رئیسجمهور آمریکا علاوه بر اعتراضهای ایران به «سرکوب دموکراسیخواهان توسط رژیم نظامی برمه» و «افزایش سرکوب زنان و دختران توسط طالبان در افغانستان» نیز اشاره کرد.
او گفت: «آینده از آن کشورهایی است که از حداکثر ظرفیت جمعیتشان استفاده میکنند. جایی که زنها و دخترها، حقوق برابر (با مردان) داشته باشند و از حقوق اولیه باروری برخوردار باشند و بتوانند در توسعه اقتصادی و ساخت جوامعی قوی مشارکت کنند، جایی که اقلیتهای دینی و قومی از حقوق (برابر) برخودار باشند و بدون آزار بتوانند زندگی کنند، جایی که تک تک افراد جامعه دگرباشان بتوانند بدون وحشت از خشونت، زندگی کنند و عاشق شوند.»
آقای بایدن تاکید کرد که از نظر او، آینده از آن کشورهایی است که در آنها، شهروندان بتوانند بدون وحشت از پیگرد، حاکمانشان را به چالش بکشند.
به رغم اینکه جو بایدن در سخنرانیاش به اعتراضهای ایران اشاره کرد و از معترضان حمایت کرد، اما همچنان موضعگیری او تناسبی با شدت وقایع چند روز اخیر در ایران نداشت.
دولت آقای بایدن متهم است که به دلیل تلاش برای حل و فصل دیپلماتیک مساله برجام، در برابر جمهوری اسلامی از خود مماشات نشان میدهد و نمیخواهد دریچه مذاکرات بسته شود.
حمایت آقای بایدن از معترضان در ایران که در سخنرانی او در مجمع عمومی گنجانده شده بود میتوانست پاسخی به این انتقادها باشد. اما او تنها یک جمله به وقایع ایران اختصاص داده بود و در همان یک جمله نیز نامی از مهسا امینی برده نشد.
او حتی به کشته شدن تعدادی از معترضان، سرکوب گسترده اعتراضها در شهرهای مختلف، سانسور شدید رسانهها و محدودیتهای فزایندهای که جمهوری اسلامی برای اینترنت بهوجود آورده اشاره نکرد. ضمن اینکه از محکومیت برخورد رفتارهای حکومت ایران نیز خبری نبود.
جنگ اوکراین موجب شد تا جو بایدن بخش عمده سخنرانیاش را به انتقاد از روسیه اختصاص بدهد و در کنار دهها مساله مهم دیگر با ابعادی فراگیر در جهان (مانند امنیت، غذا و سلامت)، حقوق بشر تا اندازهای به حاشیه رانده شود.
انتقاد شدید از روسیه
جو بایدن سخنرانیاش را در مجمع عمومی سازمان ملل با انتقادهایی تند از روسیه آغاز کرد و این کشور را متهم کرد که در جریان جنگ اوکراین، منشور ملل متحد را زیرپا گذاشته است.
او گفت که حق حاکمیت ملی تمامی کشورهای عضو سازمان ملل و حق موجودیت این کشورها، یکی از مهمترین ستونهای منشور ملل متحد محسوب میشود و همه کشورها باید برای دفاع از آن بکوشند.
آقای بایدن تاکید کرد که کشورش از اوکراین در برابر روسیه دفاع میکند و ۲۵ میلیارد دلار به کییف کمک کرده است.
رئیسجمهور آمریکا همچنین اضافه کرد که علاوه بر آمریکا، متحدان این کشور که حدود ۴۰ کشور هستند و به گفته او «نمایندگانشان همین حالا در مجمع حضور دارند»، میلیاردها دلار به شکل نقدی یا تسلیحاتی به اوکراین کمک کردهاند.
جو بایدن همچنین اظهارات تازه ولادیمیر پوتین را محکوم کرد و گفت که او اروپا را به جنگ هستهای تهدید کرده است.
او گفت: «روسیه دروغ میگوید. هیچکس روسیه را تهدید نکرده بود. هیچکس به دنبال درگیری با روسیه نبود. جنگ اوکراین برای از بین بردن حق موجودیت این کشور است. هر کجا هستید و به هرچه که باور دارید، نباید در برابرش سکوت کنید.»
رئیسجمهوری آمریکا افزود که کشورش خواستار پایان این جنگ «با شرایطی عادلانه» است و اوکراین «مانند باقی اعضای سازمان ملل از حق حاکمیت ملی برخوردار است».
تسلیحات هستهای
جو بایدن بخشی از سخنرانیاش را به مساله کنترل تسلیحات هستهای در جهان اختصاص داد و گفت که «جنگ هستهای هیچ پیروزی ندارد و به هر قیمتی شده باید جلویش را گرفت».
او گفت به رغم اینکه پنج عضو دائمی شورای امنیت در ابتدای سالجاری بر روی اهمیت مساله کنترل تسلیحات هستهای تاکید کردند، چین «به شکل غیرشفاف» در حال توسعه تسلیحات هستهای است.
رئیسجمهور آمریکا همچنین بعد از یادآوری اینکه کره شمالی «قطعنامههای شورای امنیت» را زیر پا میگذارد، در ارتباط با ایران گفت: «ما اجازه نمیدهیم، ایران بمب هستهای تولید کند.»
آقای بایدن در عین حال تاکید کرد که همچنان از نظر او، دیپلماسی بهترین راه حل مساله برنامه هستهای ایران است.
او با این حال هیچ اشارهای به بنبست مذاکرات هستهای و تضمینی که ایران به دنبال آن است، نکرد.
ساعتی قبل از جو بایدن، ابراهیم رئیسی پشت همین تریبون گفته بود که ایران به دنبال تضمینی از آمریکاست تا به توافق هستهای تن بدهد.
چالشهای جهانی
به گفته آقای بایدن، تغییرات جوی، امنیت غذایی، بهداشت جهانی و صلح و امنیت جهانی، مهمترین موضوعاتی هستند که واشنگتن، برای حل آنها تلاش میکند.
او گفت که کشورش ۳۶۹ میلیارد دلار برای مقابله با آسیبهای ناشی از تغییرات جوی هزینه خواهد کرد که بخشی از آن شامل سرمایهگذاری بر روی «اقتصاد مبتنی بر انرژی پاک» خواهد بود.
رئیسجمهور آمریکا گفت: «نه فقط برای آمریکا، ما برای دسترسی همه جهان به انرژی پاک سرمایهگذاری میکنیم.»
او همچنین گفت که آمریکا متعهد شده شش میلیارد دلار برای مقابله با بیماریهایی مانند ایدز و مالاریا کمک کند و «میلیونها واکسن را، بدون هیچ پیششرطی و به رایگان» در اختیار کشورهای دیگر قرار داده است.
جو بایدن در ارتباط با مساله امنیت غذا نیز بار دیگر روسیه را به دروغگویی متهم کرد و گفت: «تحریمهای روسیه به صورت بسیار واضح و روشن شامل صادرات گندم و کود نمیشود. روسیه انتخاب کرد که جلوی صادرات گندم را از دریای سیاه بگیرد.»