غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه ایران، به دشواری و «هزینه» بالا برای تحمیل خشونتبار حجاب اجباری به زنان و دختران اذعان کرده است.
آقای اژهای گفته که برخورد «انضباطی و کیفری» و «بگیر و ببند» در این زمینه باعث بالا رفتن هزینه میشود و نتیجه نخواهد داد.
او با اشاره به مساله حجاب گفته: «چنانچه بخواهیم مسائل فرهنگی را صرفا با بگیر و ببند حل کنیم، هزینهها بالا میرود و شاهد اثربخشی مطلوب نخواهیم بود.»
هشدار رئیس قوه قضاییه درباره کماثر بودن ابزار قهریه در تحمیل حجاب تنها سه روز پس از آن بیان شده که آیتالله علی خامنهای، رهبر حکومت، برداشتن حجاب را «حرام شرعی و حرام سیاسی» خوانده است. حرام به معنی ممنوع و ناروا بودن عملی در شرع اسلام است و معنای اصطلاح «حرام سیاسی» روشن نیست.
به دنبال کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد، اعتراضات وسیع بیسابقه و دامنهدار با شعار «زن، زندگی، آزادی» در ایران آغاز شده است. بسیاری از زنان و دختران در ایران به طور گستردهتر از قبل روسریهایشان را برداشتهاند و بدون رعایت پوشش مورد نظر حکومت در مکانهای عمومی رفتوآمد دارند، اقدامی که اغلب استقبال و همراهی عمومی را جلب میکند.
غلامحسین محسنی اژهای روز جمعه، ۱۸ فروردین، بر ضرورت رویکرد «فرهنگی» در مواجهه با مسائل فرهنگی چون پوشش تاکید کرده و گفته است دستگاه قضایی تنها نهاد حاکمیتی مسئول در این زمینه نیست.
آقای اژهای گفته است: «شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نزدیک به ۳۰ دستگاه در مورد موضوع حجاب، وظایف و تکالیفی مصوب کرده است بعضی از دستگاهها بیش از ۳۰ تکلیف و وظیفه در این خصوص دارند.»
رئیس قوه قضاییه در عین «فرهنگی» دانستن مشکل حکومت در تحمیل حجاب، گفته عدهای در زمینه مبارزه با حجاب اجباری «وابسته به دستگاههای جاسوسی بیگانه هستند»، گفتهای که مشابه صحبتهای چند روز پیش آقای خامنهای است.
آقای خامنهای سه روز پیش مدعی شد «بسیاری از کسانی که کشف حجاب میکنند از پشت پرده تحریک به این کار یعنی دستگاههای جاسوسی دشمن، مطلع نیستند.»
نسبت دادن نارضایتیهای وسیع سیاسی و اجتماعی ایران به دشمنان خارجی یکی از رویههای ثابت و اغلب غیرمستند مقامهای حکومت است.
رئیس قوه قضاییه مساله «هزینه بالا» در «بگیر و ببند» را در جریان بازدیدی از تشکیلات قضایی در استان البرز بیان کرده است. استان البرز زندانهای بزرگ قزلحصار و رجایی شهر را در خود جای داده و در سالهای اخیر صحنه برخی از بزرگترین تجمعات اعتراضی و خونبارترین سرکوبها، از جمله در چهلم حدیث نجفی بوده است.
او همزمان با هشدار درباره «هزینه بالا» تاکید کرده که قوه قضاییه به وظایف «صیانتی و حقوقی» خود برای تحمیل حجاب بر زنان و دختران عمل میکند و «دلیل نمیشود اگر دستگاهی به وظایف خود عمل نکرد ما هم به وظایف خود عمل نکنیم.»
روشن نیست از نظر او چه دستگاهی به وظایف قانونی خود درباره حجاب عمل نکرده است. در صورت تخلف یا قصور نهادهای گوناگون حکومتی در وظایف قانونی خود قوه قضاییه موظف به برخورد قانونی با آنها است.
گزارشهایی که تاکنون از برخورد با نهادهای دیگر در زمینه حجاب منتشر شده در حد برکناری مدیر شعبه یک بانک برای برخورد نکردن با مریم بنیرضی بوده است، پرستاری قمی که به خاطر روسری نداشتن در بانک به زندان و شلاق محکوم شده است.
سالها است مقامهای قضایی و انتظامی در ایران از دیگر نهادها گلایه میکنند که هرچند حدود ۲۶ وزارتخانه، نهاد و دستگاه حکومتی در زمینه حجاب اجباری وظایف قانونی دارند، اما تنها دادگستری و پلیس وظیفه خود را انجام میدهند.
برخی از نمایندگان تندروتر در مجلس شورای اسلامی میگویند به دنبال تهیه قانون جدیدی برای تحمیل حجاب هستند.
وحشت حوزههای علمیه: با گرما، هنجارشکنیها به برهنگی میکشد
اظهارنظرهای هشدارآمیز وابستگان حکومت درباره حجاب ادامه دارد.
احمد خاتمی، عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه امروز تهران، گفته است انتخاب آزادانه پوشش زنان و دختران در ایران باعث رنج افراد دیندار میشود.
آقای خاتمی گفته: «دل مردم متدین از بیحجابیها خون است، به داد برسید.»
احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد و پدرزن رئیس جمهور ایران هم اختیار زنان در انتخاب پوشش خود را شبیه به توهین آنها به پدر دیگران دانسته است.
آقای علمالهدی گفته: «ماجرای بیحجابی مثل این است که شما به فردی تکلیف کنید بایستد و در برابر دشنام دادن به پدرش بیتفاوت باشد. هیچ فرد باغیرتی این را تحمل نمیکند. در این شرایط، چطور میتوان انتظار داشت که این مردم ببینند خانمی کشف حجاب کرده اما واکنشی نشان ندهند درحالیکه ملت ما، دین را از پدر و مادر خود بیشتر دوست دارد.»
چند روز پیش ویدئوی حمله فردی با ظاهر حزب اللهی به زنی بی حجاب در یک لبنیاتی در شاندیز، در ۳۰ کیلومتری مشهد، جنجال برانگیخت.
در قم محمد سعیدی، امام جمعه این شهر، برای زنان خط و نشان کشیده و گفته: «نظام در سطح شرعی و سیاسی ذرهای از مسئله حجاب کوتاه نخواهد آمد.»
عدهای از مدرسان حوزههای علمیه دینی در ایران هم با انتشار بیانیهای خواهان سختگیری در زمینه حجاب شدهاند.
آنها گفتهاند «مماشات و تسامح» در زمینه حجاب باعث بهبود یا حفظ وضع موجود نخواهد شد، بلکه بدتر میشود. آنها وحشت خود از پوشش زنان متناسب با دمای هوا را ابراز کرده و گفتهاند: «پس از گرمتر شدن هوا، هنجارشکنیها بهصورت برهنگی رخ مینماید.»