آیتالله علی خامنهای، رهبر حکومت ایران، از قوه قضائیه خواست با فعالیتهایی که در فضای مجازی و غیر مجازی امنیت روانی و ذهنی مردم را بر هم بزنند برخورد کند.
او در جمع قضات و کارکنان دستگاه قضایی گفت: «اینکه یک عده با استفاده از فضای مجازی یا غیرمجازی روی اعصاب مردم راه بروند و امنیت ذهنی مردم را بهم بزنند و مردم را بترسانند، این خلاف مقتضی احیای حقوق عامه است. قوه قضائیه باید با برنامهریزی، انضباط و با قاعده وارد بشود».
او همچنین گفت: «قوه قضائیه تصویر رسانهای خوبی ندارد» و در ادامه افزود «از رسانه و تبلیغات به درستی در این قوه و برای این قوه استفاده نمیشود».
رهبر حکومت ایران در عین حال گفته «یکی از وظایف قوه قضائیه تأمین آزادیهای مشروع است. در ذیل حکم شرع، آزادیهای مردم باید تأمین بشود» و ادامه داده که «دستگاههای قدرت به طور طبیعی در یک مواردی دچار معارضه میشوند. چه کسی باید به داد مردم برسد در این زمینه.»
این نخستین بار نیست که او درباره فضای مجازی هشدار میدهد. آقای خامنهای تاکنون در چند سخنرانی خواستار افزایش نظارت های حکومتی بر «فضای مجازی» شده و حتی یک بار فضای مجازی ایران را «ول و رها» توصیف کرده است.
در سالهای اخیرا، حکومت ایران به طور مستمر محدودیت دسترسی به فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را افزایش داد.
رهبر حکومت ایران در دیماه سال گذشته نیز با اشاره به نقش فضای مجازی و رسانهها گفته بود در اعتراضات سراسری که با کشته شدن مهسا (ژینا) امینی آغاز شد، «نقش اول مال تبلیغات بود». نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر هشدار دادهاند که در پی موضعگیریها و هشدارهای مختلف رهبر ایران در موارد گوناگون آزادی بیان و اطلاعرسانی با محدودیتهای جدی مواجه میشود.
یک دهه محدودیتهای اینترنت در ایران
اختلال در دسترسی به اینترنت یکی از پایههای ثابت مواجهه حکومت با اعتراضات در ایران است و سال ۱۳۸۸ و با بروز اعتراضات جنبش سبز، همزمان با سرکوب مرگبار معترضان در خیابانها، توییتر و فیسبوک در ایران فیلتر شد.
- در سال ۱۳۹۰ به فرمان آقای خامنهای شورای عالی فضای مجازی تاسیس شد که ماموریتش «مواجهه فعال» با فضای مجازی «از حیث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی» است.
- سال ۱۳۹۶ و با اعتراضات سراسری دی ماه، همزمان با خشونت ماموران علیه شهروندان معترض، پیامرسان محبوب تلگرام فیلتر شد. روحالله زم، از گردانندگان کانال تلگرامی آمدنیوز هم مدتی بعد به شکلی مشکوک ربوده و به ایران برده شد و پس از محاکمه به طور ناگهانی اعدام شد.
- سال ۱۳۹۸ و با بروز اعتراضات آبان در پی گرانی ناگهانی بنزین مقامهای ایرانی در اقدامی بیسابقه دسترسی به اینترنت را به کلی قطع کردند و در سکوت خبری کشتار کمسابقه معترضان را به راه انداختند.
- سال ۱۴۰۱ و با آغاز اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، مقامهای ایرانی علاوه بر کشتار صدها معترض و بازداشت هزاران نفر، شبکه اینستاگرام و پیامرسان واتساپ را هم فیلتر کردهاند. انبوهی از کسبوکارهای کوچک اینترنتی به اینستاگرام متکی بودند و با فیلتر شدن آن از فشار اقتصادی شدیدی میگویند.
با وجود فیلتر بودن شبکههای اجتماعی اغلب مقامهای ارشد ایران، از جمله آیتالله علی خامنهای، فعالیت گستردهای در آنها دارند.
علاوه بر این، انبوهی از هواداران حکومت و بسیجیها در قالب «ارتش سایبری» سازماندهی شدهاند، اما مقامهای حکومت ناراضی هستند که این کاربران در پیش بردن خطوط تبلیغاتی خود موفق نیستند و عملا میلیاردها تومان را تلف میکنند.