سالگرد اعتراض‌های ایران؛ احضار دانشجویان و گرفتن تعهد از آن‌ها اوج گرفته است

بر اساس گزارش‌های منابع دانشجویی، در آستانه سالگرد کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، احضار دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور به نهادهای امنیتی و گرفتن تعهد از آنان برای عدم شرکت در کنش‌های اعتراضی این اعتراضات اوج گرفته است.

با توجه به تهدید شدید دانشجویان از سوی نهادهای امنیتی و تعطیلی دانشگاه‌ها در فصل تابستان، آماری از دانشگاه‌ها و دانشجویانی که در دو ماه اخیر به نهادهای امنیتی احضار شده‌اند در دست نیست.

اما اطلاعات منتشر شده توسط منابع دانشجویی حاکی است که سه نهاد امنیتی وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و البته «حفاظت اطلاعات قوه قضائیه» در احضار تلفنی و بازجویان از دانشجویان فعال هستند.

در مواردی که دانشجویان به تماس‌های تلفنی مأموران نهادهای امنیتی پاسخ نداده یا به مکان‌های امنیتی برای بازجویی مراجعه نکردند، تماس با خانواده‌ها و تهدید آن‌ها به بازداشت دانشجویان گزارش شده است.

تحت فشار گذاشتن خانواده دانشجویان برای جلوگیری از مشارکت آن‌ها در کنش‌های اعتراضی از جمله راهکارهایی است که در طول اعتراضات زن، زندگی، آزادی در اسناد امنیتی از جمله «بولتن داخلی» خبرگزاری فارس پیشنهاد شده بود.

برخی فعالان دانشجویی بیشتر تعهدنامه‌هایی را که در این جلسات بازجویی برای امضای آن‌ها فشار وارد می‌شود، «پیشگیرانه» و با محتوای تضمین عدم مشارکت در کنش‌های اعتراضی روزهای سالگرد اعتراضات زن، زندگی، آزادی توصیف کرده‌اند.

تعهد کتبی برای خودداری از «فعالیت مخرب» در فضای مجازی نیز از موارد دیگری است که در جلسات بازجویی دانشجویان در آستانه فرا رسیدن سالگرد آغاز اعتراضات زن، زندگی، آزادی مطرح شده است.

بازجویان برای فشار بر دانشجویان، حتی به فعالیت‌های آن‌ها در سال‌های قبل از جمله شرکت آن‌ها در تجمعات اعتراض به شلیک دو موشک به هواپیمای اوکراینی از سوی سپاه پاسداران در دی ماه سال ۹۸ و کنش‌های اعتراضی روز هشتم مارس، روز جهانی زن اشاره می‌کنند.

فعالان دانشجویی می‌گویند در مواردی بازجویان وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به دانشجویان احضار شده برای معرفی هم کلاسی‌های خود که در کنش‌های اعتراضی نقش دارند فشار آورده‌اند.

محتواهایی که دانشجویان با محتوای اعتراضی در فضای مجازی منتشر کرده‌اند، یکی دیگر از مواردی است که به بازخواست آن‌ها از سوی بازجویان نهادهای اطلاعاتی منجر شده است. در مواردی بازجویان برای خروج دانشجویان از گروه‌های تلگرامی دانشجویی فشار وارد کرده‌اند.

از سوی دیگر، تنها اقدام نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از اوج گیری اعتراضات دانشجویی در سالگرد مرگ مهسا امینی، به احضار تلفنی آن‌ها محدود نمی‌شود.

گزارش‌های متعددی از به اجرا گذاشتن احکام محرومیت از تحصیل دانشجویان حکایت دارد. بخشی از این احکام قبلاً از سوی کمیته انضباطی دانشگاه‌ها تعلیقی عنوان شده بود.

در آخرین نمونه از این دست، حکم یک ترم محرومیت از تحصیل تعلیقی «محمد شعاعی» دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، بعد از نپذیرفتن امضای تعهدنامه از سوی او، به دو ترم محرومیت از تحصیل به صورت اجرایی افزایش پیدا کرد. حکم تعلیقی یک ترم محرومیت از تحصیل برای این دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی سال گذشته صادر شد.

برگزاری جلسات کمیته انضباطی هم زمان با تعطیلات تابستانی در چندین دانشگاه از جمله دانشگاه تهران گزارش شده است. مقامات دانشگاه‌ها با وعده تغییر احکام انضباطی در مرحله تجدید نظر، از اطلاع رسانی دانشجویان از این احکام جلوگیری می‌کنند.

دانشگاه زنجان، خواجه نصیرالدین طوسی، امیرکبیر، تهران، علامه طباطبایی، صنعتی شریف، فردوسی مشهد، مدنی آذربایحان و علوم پزشکی اصفهان از جمله دانشگاه‌هایی هستند که نام نام آن‌ها به عنوان دانشگاه‌هایی که تا امروز دانشجویان آن به صورت تلفنی به نهادهای اطلاعاتی احضار شده‌اند.

تا امروز، دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران با دست کم ۴۶ مورد، در میان دانشگاه‌هایی که دانشجویان آن بیشترین تماس تهدید آمیز از سوی نهادهای امنیتی دریافت کرده‌اند مطرح شده است.

تیر ماه سال جاری، محمد زلفی گل، وزیر علوم تحقیقات و فناوری، «امیر رضا شاهانی» رئیس بسیج اساتید دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی را به عنوان سرپرست جدید این دانشگاه منصوب کرد. گزارش شده که شاهانی شمار زیادی از مدیران این دانشگاه را از میان اعضای سازمان بسیج اساتید آن انتخاب کرده است.

کانال تلگرامی «خبرنامه امیرکبیر» هم از انتصاب «مهدی ایران پوری» رئیس اسبق بسیج دانشجویی این دانشگاه به سمت مدیریت فرهنگی و اجتماعی این دانشگاه خبر داده است.

خبرنامه امیرکبیر همچنین اخیراً خبر داده که «همکاری» حراست این دانشگاه، بسیج و «انجمن‌های جعلی» با نهادهای اطلاعاتی برای معرفی دانشجویان معترض و بازجویی از آن‌ها «کاملاً مشهود» است.

اسناد لو رفته متعدد از نهادهای اطلاعاتی در طول اعتراضات زن، زندگی، آزادی از اهمیت ویژه کنش‌های دانشجویی و سرکوب آن حکایت داشته است.

سال گذشته، بی‌بی سی فارسی فایل صوتی یک جلسه مسئولان بلندپایه وزارت اطلاعات را منتشر کرد که در آن یکی از حاضران از دشواری سرکوب اعتراضات دانشجویی زن، زندگی، آزادی نسبت به اعتراضات قبلی آن‌ها سخن گفته است.

به گفته این مقام اطلاعاتی جمعیت بالای دانشجویان معترض و سازمان دهی نامشخص آن‌ها دانشجویان، از تفاوت‌های مهم اعتراضات آن‌ها نسبت به سال‌های پیش است که سرکوب آن را هم دشوار کرده است.